Centralna proslava praznika Svetih novomučenika jasenovačkih počela je arhijerejskom Liturgijom koju služi patrijarh Srpske pravsolavne crkve Porfirije uz sasluženje velikog broja arhijereja SPC i drugih pomesnih crkava, u crkvi Svetog Jovana Krstitelja manastira Jasenovac.

Liturgiji u Jasenovcu pored velikog broja arhijereja prisustvuje i ministar Vlade Srbije Nenad Popović i veliki broj vernika, a nakon liturgije na humci pokraj spomenika „Kameni cvet“ koji se nalazi u okviru Spomen-područja „Jasenovac“ patrijarh Porfirije će služiti pomen jasenovačkim stradalnicima.

Proslavu praznika organizuju eparhija pakračko-slavonska SPC i Muzej žrtava genocida.

Sutra će u Srpskoj pravoslavnoj opštoj gimnaziji „Kantakuzina Katarina Branković“ u Zagrebu, biti održan Međunarodni naučni simpozijum „Novomučenici : VII“, na kojem će učešće uzeti domaći i inostrani istoričari i stručnjaci u oblasti društveno – humanističkih nauka, a na otvaranju će se obratiti patrijarh Porfirije.

Nastradali u logoru Jasenovac za vreme Drugog svetskog rata u NDH kanonizovani su na Saboru SPC održanom 16. aprila 2010. godine, kada je za datum njihovog proslavljanja određen 31. avgust po julijanskom, odnosno 13. septembar po gregorijanskom kalendaru.

Logor Jasenovac, kao sistem logora pod komandom iz logora Jasenovac, bio je najveći koncentracioni i logor smrti na prostoru okupirane Kraljevine Jugoslavije za vreme Drugog svetskog rata. Logor je formirala Nezavisna Država Hrvatska u avgustu 1941. godine, a uništile su ga ustaše u aprilu 1945. godine.

U logor su dovođeni Srbi, Romi i Jevreji, svih uzrasta, polova, starosnih dobi, socijalnih, obrazovnih i drugih profila, ali tu su dovođeni i svi drugi koji su podržavali Srbe, Rome, Jevreje, komuniste, partizane ili „nisu odgovarali“ tadašnjim vođama ustaške Hrvatske.

Logor Jasenovac je bio prvi sistematski izgrađivani logorski kompleks na teritoriji Nezavisne Države Hrvatske, jedini koji je neprekidno delovao sve do kraja njenog postojanja i najveći po prostoru koji je zauzimao, po broju logoraša koji su kroz njega prošli i po broju žrtava koje su u njemu stradale.

Manastirska crkva posvećena rođenju Svetog Jovana Preteče sagrađena je 1775. Godine, a razorena je na početku Drugog svetskog rata 1941. godine rukama prvih jasenovačkih logoraša.

Hram je obnovljen i osvećen 2. septembra 1984. godine, dok je tokom ratnih sukoba pri raspadu bivše SFRJ 1991. godine crkva ponovo oštećena, a u maju 1995. u operaciji Bljesak je oskrnavljena i opustošena.

Tamo gdje je veliko stradanje, tamo je i blagodat velika, rekao je patrijarh srpski Porfirije na centralnom obilježavanju Svetih novomučenika jasenovačkih koje se održava danas u manastiru u Јasenovcu.

Obilježavanju prisustvuju i srpski član Predsjedništva BiH Milorad Dodik i mitropolit crnogorsko-primorski Јoanikije. Svetu arhijerejsku liturgiju služio je Njegova svetost patrijarh srpski Porfirije uz sasluženje više arhijereja Srpske pravoslavne crkve. (Foto: RTRS)

Nakon 80 godina služena je liturgija na mjestu velikog zločina tamo gdje je veliko stradanje, tamo je i blagodat velika. Na ovakvom mjestu iznevjeren Bog, osramoćen ljudski rod, poručio je Patrijarh Porfirije Nakon liturgije, u kompleksu manastira Јasenovac polaganje kamena temeljaca za gumno, koje je kopija onog kakvo se nalazi ispred Cetinjskog manastira, kao spomen na liturgijsku i duhovnu vezu sa Crnom Gorom. Osveštenje i spomenika rusko-srpskom prijateljstvu koji je simbolika stradanja dva naroda u Drugom svjetskom ratu i potvrda njihove bratske veze. Autor-foto: RTRS