Na današnji dan 14. Oktobra 1996. umro je Isidor Papo, lekar – kardiohirurg, general-pukovnik sanitetske službe i glavni hirurg JNA, učesnik NOB-a i lični Titov lekar, rođen u Ljubuškom, 31. decembra 1913. godine.

Isidor Papo potiče iz porodicei sefardskih Jevreja, čiji su preci došli u naše krajeve u 17. stoleću, nakon što su bili prognani iz Španije. Posle završene gimnazije u Mostaru, 1932., Papo je upisao studije medicine na Univerzitetu u Zagrebu.

Nakon Aprilskog rata i okupacije Kraljevine Jugoslavije, 1941. godine, vraća se u Mostar i radi na hirurškom odelenju, a zatim odlazi u Mostarski partizanski odred. Tokom rata nalazio se u hirurškoj ekipi Vrhovnog štaba NOV-a i POJ-a. Za vreme rata doživeo je tešku porodičnu tragediju. Ustaše su mu ubili više od 50 članova porodice uključujući rođenog brata i sestru.

Godine 1944. poslat je u saveznički centar u Italiju, gde je upoznao Roda Smitha (koji ga je 1969. godine predložio za člana Kraljevskoghkirurškog koledža koji je imao 50 članova). Po povratku iz Italije postao je upravnik Bolničkog centra u Novom Sadu, a potom je upućen na Sremski front, gde je rukovodio pokretnim hirurškim ustanovama.

Godine 1946. je poslat u Sovjetski Savez na usavršavanje kod Judina, Bakunjeva i Višnjevskog. Tamo je položio i specijalistički ispit iz hirurgije 1947. godine, a 1948. se vraća u zemlju i postaje načelnik Drugog hirurškog odelenja Glavne vojne bolnice koja je kasnije prerasla u Vojnomedicinsku akademiju JNA.

Kako je kod Judina naučio njegovu tehniku rekonstrukcije jednjaka počinje je primjenjivati ali i usavršavati, pa se ta operacija u hirurškim tehnikama naziva “operacijom po Judinu i Papi”. Do tada ove bolesnike u Jugoslaviji niko nije operisao, a kako ih je bilo mnogo, Papo je ubrzo operisao više od 350 takvih bolesnika, po čemu je stekao i međunarodno priznanje. Ubrzo je postavljen za šefa Katedre hirurgije i glavnog hirurga JNA.

Zatim odlazi u SAD na usavršavanje u kardiohirurgiji. Bio je na klinikama u Philadelphiji, Mayo klinici, Mt Sinay Hospital i drugim. Vraća se u zemlju i počinje raditi operacije na srcu i 1965. godine ugrađuje prvu veštačku valvulu. Uradio je blizu 4.000 operacija na otvorenom srcu.

Godine 1950. dobio je zvanje docenta, 1953. izvanrednog profesora, a 1956. redovnog profesora. Napredovao je i u vojnoj karijeri. Za predsednika hirurške sekcije izabran je krajem 1963. godine i na toj dužnosti je ostao do 22. januara 1966. godine.

Objavio je 217 radova, od toga 13 u inostranim časopisima. Bio je redaktor udžbenika Ratna hirurgija. Više od 30 godina bio je načelnik hirurške klinike VMA. Penzionisan je 1982. godine.

Veliki Isidor Papo umro je na današnji dan 1996. godine i pokopan na jevrejskom groblju u Beogradu.Foto:Printscreen Jugopapir