Glavna junakinja naše današnje priče je Marija Bursać, prva žena narodni heroj bivše Jugoslavije.

Marija Bursać rodila se u selu Kamenica, kraj Drvara.

Bila je učesnik Narodnooslobodilačke borbe i prva žena Narodni heroj Jugoslavije.

Od prvih dana ustanka aktivno učestvuje u pomoći NOP-u, a oktobra 1941. godine postala je članica SKOJ-a. Februara 1942. godine primljena je u članstvo KPJ, a jula 1942. postala je politički komesar III čete omladinskog radnog bataljona. Marija Bursać bila je neustrašivi borac i neumorni pozadinski radnik. Izabrana je za predsjednika seoskog odbora USAOJ-a i u Opštinsko i Sresko rukovodstvo AFŽ-a.

Februara 1943. godine prilikom formiranja X krajiške brigade, primljena je u II četu I bataljona. Najpre je bila bolničarka, a kasnije borac – bombaš.

Septembra 1943. godine prilikom borbi kod sela Prkosa, Marija je teško ranjena. Drugovi su je poneli do partizanske bolnice koja je bila udaljena 40 km. Marija je na nosilima pevala i umrla pre dolaska u bolnicu. Sahranjena je 23. septembra 1943. godine na brežuljku Spasovine u podnožju svoga rodnog sela.

Na predlog Štaba V korpusa, Vrhovni štab je 15. oktobra 1943. godine doneo odluku o proglašenju Marije Bursać za Narodnog heroja Jugoslavija.

Velikoj bosanskohercegovačkoj heroini u čast čuveni je Branko Ćopić spevao pesmu.

MARIJA NA PRKOSIMA

Uno, djevojko iz djetinjske bajke,
zapljuskuj, zapjeni, zašumori meni 
o ponosnoj tuzi Marijine majke.
A ti, vjetre s’ gore, oglasi se jače
da čujem srca što osvetu kuju
i svake noći burnije se čuju 
srca drugova s moje Klekovače.

O tebi pjevam, Marijo s’ Kamenice, 
djevojko-ratniče iz bataljona,
što si pod titovku svila pletenice
i srcem krenula protivu betona.

Neću da pjevam o Mariji čobanici,
o skoku s’ kamena na kamen, 
o ptici pastirici, o prvoj rumenoj u vezu žici,
ni  o njenoj suzi, kad se zorom kradu
i žurno bježe ka Drvaru gradu,
Kameničani, radnici u Šipadu.

Prećutaću o ruvu djevojačkom
i kako tužno miri dunja žuta,
a dragi suđeni, još neviđeni,
često si priviđa na okrajku puta.

Sad vidim Prkose, brdo vjetrometno,
njihovo gnijezdo u našem kraju
i vidim Mariju na položaju 
u njihove loge, u svitanje rano,
polje osinjacima posijano.

Triput je munja kroz noć zasijala, 
triput je Marija jurišala:

Kad je na prvi bunker udarala 
u sijevanju koje život briše,
selo je svoje u ognju gledala
i stada bijela kojih nema više,
čula je starca gdje iz jame zbori
i plač matere s djetetom u gori

Kad je na drugi bunker jurišala,
ugleda mrtve staze ispod Brine
i pepelište umjesto Drvara 
i zgrčene u vatri mašine;
vidje – kolona tamna i nijema
bdije nad gradom koga više nema.

A kad je na treći bunker nastupila,
smrt je šinula iz tamna gnijezda 
i sokolici polomila krila – 
nad Kamenicom se otkinula zvijezda.

Posljednje svitanje gledaju joj oči 
i zadnja pjesma iz srca se toči:
Zapjeva o svome prvom Ilinjdanu,
kada je sveto breme ponijela,
poklonila mu mladost – k’o draganu;

kako je u zore oštre i smrznute,
novorođenče drago, Domovinu;
stezala na grudi netaknute 
i često joj pjevala Partizanku,
čeličnu i rosnu uspavanku. 

Marija, zvjezdom obasjana mati,
dok nad njom smrtna zgušnjava se tama –
osmjehom posljednjim ratnike prati:
odniješe joj dijete na rukama!
U krvi rođeno, u srcu nošeno 
i kroz trista vatara pronešeno.

Ide brigada, nosi Domovinu
i dijete raste – čarobna bajka!
Nad njime nevidljivo Marija bdije
i diše toplinom – djevojka i majka.